De binnenstad van Amsterdam bevindt zich ten zuiden van het IJ. Het oudste gebied van de stad is de Wallen, tegenwoordig beroemd als prostitutiegebied. Rond de oudste kern ontwikkelde zich in de 17e eeuw in een halvemaansvorm de grachtengordel. Op 1 augustus 2010 werd de grachtengordel geplaatst op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Daarbuiten liggen de vroegere arbeidersbuurten de Jordaan en De Pijp. Op de grens van het centrum of daarbuiten liggen ook bekende plaatsen als het Museumplein, het Vondelpark en de Plantagebuurt, met de dierentuin Artis. Grote stadsuitbreidingen waren de uitleg van Amsterdam in de 17de eeuw, waarbij de stad in vier fases explosief groeide, en het Algemeen Uitbreidingsplan uit de jaren 30 van de twintigste eeuw, dat de basis was voor grootschalige uitbreidingen in westelijke en zuidelijke richting. Door dit uitbreidingsplan kreeg Amsterdam zijn vinger- of scheggenstructuur, waarbij de bebouwde delen in vingervorm uitsteken, afgewisseld door groengebieden. Ten noorden van het IJ ligt Amsterdam-Noord, een stadsdeel dat verbonden met de rest van de stad door middel van de IJ-veren en enkele tunnels. Een groot deel van dit stadsdeel, Landelijk Noord genaamd, bestaat uit open polderland, waar zich ook nog enkele dorpen bevinden, zoals Durgerdam, Holysloot en Ransdorp. Groenvoorzieningen vormen 12% van de oppervlakte van Amsterdam en de stad telt circa 400.000 bomen. Bekende parken zijn het Vondelpark en het Oosterpark. Ten zuidwesten van de stad ligt het ruim 1.000 hectare grote Amsterdamse Bos.